Zapalenie ucha

Zapalenie ucha u dziecka

Zapalenie ucha u dziecka czyli stany zapalne uszu, należą do jednych z najczęściej rozpoznawanych chorób w praktyce pediatrycznej i otolaryngologicznej. W tej grupie pacjentów, przede wszystkim rozpoznajemy ostre i wysiękowe zapalenia uszu, które mogą przybierać formę przewlekłą. Najczęściej chorują dzieci między 6. a 18. miesiącem życia, choć mogą dotyczyć także innych okresów życia dziecka. Ocenia się, że 2/3 dzieci poniżej 2. roku życia, przynajmniej raz chorowało na zapalenie ucha środkowego, a 1/3 dzieci choruje na ostre zapalenie uszu 3 lub więcej razy. Dzięki powszechnej dostępności w praktyce pediatrycznej badania otoskopowego, zapalenia uszu u dzieci nie wymagają z reguły pilnej konsultacji laryngologicznej, choć może się ona okazać niezbędna, jeśli zapalenie uszu ma charakter nawracający (3-4 razy w roku), z utrzymującym się przez wiele tygodni wysiękiem w uchu środkowym, który powoduje wyraźne pogorszenie słuchu.

Powody zapalenia ucha u dziecka

Szczególna anatomia wieku rozwojowego sprzyja częstym zapaleniom uszu u dzieci. Trąbka słuchowa łącząca nosogardło (przestrzeń „z tyłu nosa”, pomiędzy nosem a gardłem środkowym) z jamą bębenkową ucha środkowego, u dzieci jest krótka, szersza, położona bardziej poziomo i mniej napięta niż u dorosłego, co powoduje, że patogeny i wydzielina z nosogardła łatwiej przenikają do ucha środkowego, powodując jego stan zapalny. Do istotnych czynników ryzyka częstych zapaleń uszu u dzieci należą ponadto:

  • nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, w szczególności z towarzyszącym nieżytem nosa,
  • przerost i przewlekłe zapalenie migdałka gardłowego (zwanego adenoidem lub popularnie trzecim migdałkiem),
  • nieprawidłowości anatomiczne twarzoczaszki – wady zgryzu, rozszczep podniebienia, gotyckie podniebienie,
  • alergie,
  • refluks,
  • fizjologiczna niedojrzałość układu immunologicznego dziecka,
  • niedobory immunologiczne,
  • uczęszczanie do żłobków i przedszkoli,
  • złe warunki socjalno-ekonomiczne, rodziny wielodzietne, palenie tytoniu w domu,
  • brak karmienia piersią,
  • płeć męska.

Zapalenia ucha środkowego u dzieci w typowych przypadkach poprzedzone jest zakażeniem wirusowym górnych dróg oddechowych, z dominującym objawem nasilonego kataru. Zakażenie to może przenosić się poprzez trąbkę słuchową do wnętrza jamy bębenkowej. Na tym etapie, zwanym nieżytowym lub kataralnym zapaleniem ucha, charakteryzującym się z reguły silnym bólem, gorączką lub stanem podgorączkowym, rozdrażnieniem i złym samopoczuciem, wdrożenie leczenia objawowego, może zapobiec dalszemu rozwojowi ostrego ropnego zapalenia ucha środkowego.

Imupret

Zapalenie ucha 1Leczenie zapalenia ucha u dziecka

W oczekiwaniu na konsultację lekarza, można podać dziecku leki ograniczające objawy infekcji wirusowej (np. pochodzenia roślinnego), leki przeciwbólowe i przeciwzapalne (stosownie do wieku) oraz preparaty obkurczające błonę śluzową nosa (celem „odbarczenia” ucha od strony nosa, krótko!!!) czy mukolityki. Otoskopia – ocena błony bębenkowej, stanowi podstawę rozpoznania zapalenia ucha i jest niezbędna do sformułowania prawidłowych zaleceń terapeutycznych. Teleporada, bez możliwości oceny błony bębenkowej i zróżnicowania, czy mamy do czynienia z wirusowym, czy bakteryjnym zapaleniem ucha środkowego, z reguły prowadzi do zbyt pochopnego zalecania antybiotyków. Na etapie kataralnego, nieżytowego zapalenia ucha środkowego, z typowym obrazem zaczerwienienia błony bębenkowej, ewentualnie tworzącego się przesięku, ale bez charakterystycznego nasilonego przekrwienia i uwypuklenia błony, wskazane jest leczenie objawowe oraz tzw. czujna obserwacja.

Objawy ostrego zapalenia ucha środkowego

Systematyczna ocena otoskopowa pozwala wkroczyć z leczeniem antybiotykiem, dopiero wówczas, kiedy jest ono niezbędne. Dla ostrego bakteryjnego, ropnego zapalenia ucha środkowego charakterystyczne są:

  • w otoskopii - przekrwienie i uwypuklenie błony bębenkowej przez ropną wydzielinę gromadzącą się w jamie bębenkowej,
  • silny, pulsujący bólu ucha, nasilający się w nocy i w pozycji leżącej,
  • ból głowy po stronie i  w okolicy ucha,
  • szumy uszne zwykle o niskim brzmieniu (o ile dziecko może zidentyfikować),
  • upośledzenie słuchu o różnym nasileniu (o ile dziecko może zidentyfikować),
  • gorączka,
  • może dojść do samoistnej perforacji i wycieku treści ropnej z ucha.

Dodatkowo mogą pojawić się dolegliwości ze strony jamy brzusznej (wymioty, biegunka, ból brzucha), drażliwość, bezsenność.

Wyłącznie rozpoznanie ostrego bakteryjnego zapalenia ucha środkowego, jest wskazaniem do podania antybiotyków.

Co ciekawe, w około 10% przypadków, szczególnie niemowląt, zapalenie może przebiegać bezobjawowo, i dopiero wyciek z ucha pozwala na właściwe rozpoznanie. Jednocześnie, obserwowane często łapanie się dziecka za ucho, niekoniecznie musi być objawem jego zapalenia.

Zapalenie ucha 2Ból a zapalenie ucha u dziecka

Ból ucha (otalgia), poza zapaleniem ucha środkowego, ponadto może być spowodowany: urazem, czy zapaleniem ucha zewnętrznego (np. czyrak), zaleganiem ciała obcego w uchu (u dzieci należy być czujnym!!!, drobne przedmioty, np. koraliki w uchu), lub woskowiny oraz niedrożnością trąbki słuchowej (np. w przeroście migdałka gardłowego, czy przy nasilony obrzęku błony śluzowej nosa). Ponadto tzw. otalgia wtórna, czyli ból ucha udzielony może pojawiać się w przebiegu zapalenia węzłów chłonnych szyi, zapalenia gardła, anginy, świnki, przy wyrzynaniu się zębów, zapaleniu (lub u dorosłych – zwyrodnieniu) stawu skroniowo-żuchwowego czy neuralgii nerwów przebiegających w okolicy ucha.

Nawracające zapalenia uszu u dzieci, czy objawy charakterystyczne dla wysiękowego zapalenia ucha (utrzymujący się powyżej 3 tygodni płyn za błoną bębenkową, niedosłuch, szumy uszne) są wskazaniem do konsultacji otolaryngologicznej i dokładnego badania górnych dróg oddechowych, które służy między innymi ocenie migdałka gardłowego. Przerost migdałka gardłowego jest jedną z podstawowych przyczyn nawracających, czy wysiękowych zapaleniem uszu u dzieci. W takich sytuacjach leczenie chirurgiczne, może okazać się niezbędne. Nieleczone wysiękowe zapalenia uszu doprowadzają do utrwalonego niedosłuchu, który jest powodem istotnych zaburzeń prawidłowego rozwoju dziecka, a w szczególności prawidłowego rozwoju mowy i procesów komunikacji.

Imupret® mobilizuje organizm do walki z wirusami*

  • Działa już od pierwszych objawów infekcji1
  • Skutecznie łagodzi jej przebieg2,3
  • Skraca czas jej trwania2,3

Powiązane artykuły

Loading...
Loading...
Loading...
  1. CHPL produktu leczniczego Imupret, Imupret N krople.
  2. Vavilova et al. ,,Effectiveness and tolerability of Tonsilgon N in the treatment of recurrent upper respiratory tract infections in children: a non-interventional study in Russia", Clinical Phytoscience (2016) 2:6;DOI 10.1186/s40816-016-0020-9.
  3. Popovych V et al. “A randomized, open-label, multicenter, comparative study of therapeutic efficacy, safety and tolerability of BNO 1030 extract, containing marshmallow root, chamomile flowers, horsetail herb, walnut leaves, yarrow herb, oak bark, dandelion herb in the treatment of acute non-bacterial tonsillitis in children aged 6 to 18 years”, Am J Otolaryngol. 2019 Mar - Apr;40(2):265-273.
  4. Wosikowski et al. Imupret inhibits respiratory syncytial virus replication i displays in vitro i in vivo immunomodulatory properties. GA meeting, Münster, Niemcy 2013, Poster 48
  5. 85% zakażeń w układzie oddechowym wywoływanych jest przez wirusa Szczukocka-Zych A.,Bozio M.,Feleszko W. „Immunostymulacja jako metoda ograniczenia niepotrzebnej Antybiotykoterapii” Pediatr Med Rodz 2015, 11 (4), p. 365–373.

Nazwa produktu leczniczego: Imupret N, krople doustne; Imupret, tabletki drażowane. Produkt złożony. Krople doustne zawierają do 19,5% [v/v] etanolu. Postać farmaceutyczna: krople doustne; tabletki drażowane. Wskazania terapeutyczne do stosowania: Tradycyjnie stosowany przy pierwszych oznakach oraz w czasie trwania przeziębienia. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na którąkolwiek substancję czynną wyciągu lub substancje pomocnicze, alergia na rośliny z rodziny astrowatych Asteraceae (Compositae). Podmiot odpowiedzialny: Bionorica SE, 92308 Neumarkt, Niemcy. Informacji o leku udziela: Bionorica Polska Sp. z o.o., ul. Hrubieszowska 6b, 01-209 Warszawa.

Imupret N, Imupret to tradycyjne produkty lecznicze roślinne z określonymi wskazaniami wynikającymi wyłącznie z długotrwałego stosowania

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.